Informacja w sprawie Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego

X.com Facebook.com

RODZINNY KAPITAŁ OPIEKUŃCZY

Rodzinny Kapitał Opiekuńczy będzie kolejnym po 500 plus i Dobrym Starcie świadczeniem. Od 1 stycznia 2022 roku ZUS wypłaci pieniądze na drugie i kolejne dziecko w rodzinie w wieku od ukończenia 12. do 35. miesiąca życia. Świadczenie będzie wypłacane w miesięcznych częściach - po 500 zł przez dwa lata lub po 1000 zł miesięcznie przez rok, w zależności od wyboru rodzica.

Od nowego roku kapitał opiekuńczy będzie przysługiwał rodzinom z dziećmi w maksymalnej wysokości 12 tys. zł na drugie i każde kolejne dziecko w wieku od 12. do 35. miesiąca życia. Świadczenie będzie wypłacane w miesięcznych częściach - po 500 zł przez dwa lata lub po 1000 zł miesięcznie przez rok, w zależności od wyboru rodzica. Wsparcie będzie niezależne od dochodów rodziny, a środki nie będą opodatkowane.

Prawo do świadczenia będą mieć także ci rodzice, którzy już teraz mają dwoje lub więcej małych dzieci. Wówczas świadczenie będzie przysługiwało na drugie dziecko lub kolejne proporcjonalnie za okres od dnia wejścia w życie ustawy do końca 35. miesiąca życia tego dziecka, na które kapitał przysługuje.

Ustawa o rodzinnym kapitale opiekuńczym przewiduje, że wysokość pobieranego kapitału może zostać zmieniona - tj. podwyższona z 500 zł do 1000 zł miesięcznie albo obniżona 1000 zł do 500 zł miesięcznie, na wniosek rodzica, przy czym taką dyspozycję można będzie złożyć tylko raz w okresie otrzymywania kapitału.

Wniosek o Rodzinny Kapitał Opiekuńczy i załączniki do wniosku będą składane do ZUS-u wyłącznie w postaci elektronicznej, za pomocą tych samych systemów teleinformatycznych, co wnioski o świadczenie "Dobry start" i świadczenie wychowawcze w ramach programu "Rodzina 500 plus". To portal Emp@tia, PUE ZUS oraz bankowość elektroniczna. Pieniądze będą wypłacane tylko na konto bankowe.

Przepisy ustawy o rodzinnym kapitale opiekuńczym określają maksymalny termin dla ZUS na rozpatrzenie wniosku o kapitał. Wynosi on dwa miesiące od dnia złożenia wniosku wraz z dokumentami. Z kolei wypłata przysługującego kapitału następuje nie wcześniej, niż za miesiąc, od którego przysługuje prawo do kapitału.

Jeśli kapitał zostanie przyznany, to rodzic otrzyma informację o przyznaniu świadczenia, która będzie znajdować się w skrzynce odbiorczej na profilu na PUE ZUS. Również wtedy, gdy wniosek został złożony przez bankowość elektroniczną lub portal Emp@tia.

Jeśli kapitał nie będzie przysługiwać, to ZUS wyda decyzję odmowną. Decyzję odmowną w takim przypadku rodzic otrzyma elektronicznie na PUE ZUS. Od decyzji ZUS przysługuje odwołanie do Prezesa ZUS, a następnie skarga do sądu administracyjnego.

Ustawa zakłada także dofinansowanie do funkcjonowania miejsc opieki dla dzieci. Dofinansowanie będzie wynosić maksymalnie 400 zł miesięcznie na dziecko w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna - przekazywane bezpośrednio instytucji (nie więcej niż wysokość faktycznej opłaty ponoszonej przez rodziców za dany miesiąc). Tutaj też nie będzie obowiązywało kryterium dochodowe.

 

Rodzinny Kapitał Opiekuńczy -  pytania i odpowiedzi

1. Dla kogo przeznaczony jest program rodzinny kapitał opiekuńczy”?

Rodzinny kapitał opiekuńczy to nowe świadczenie dla rodziców dzieci w wieku od ukończenia 12. do 36. miesiąca życia – w sumie 12 tys. zł na drugie i każde kolejne dziecko. Kapitał będzie przysługiwał także osobom które przyjęły dziecko na wychowanie i wystąpiły do sądu z wnioskiem o jego adopcję.

2. Jaki jest cel wprowadzenia rodzinnego kapitału opiekuńczego”? W czym ma on pomóc?

Rodzinny kapitał opiekuńczy ma stanowić dodatkowy instrument wsparcia ułatwiający łączenie życia rodzinnego z pracą zawodową, a także podjęcie decyzji o powiększeniu rodziny. Będzie także kolejnym czynnikiem prowadzącym do redukcji ubóstwa wśród rodzin z dziećmi. To inwestycja w rodzinę i wzmocnienie społecznego kapitału ludzkiego.

 

3. Co należy zrobić, aby zostać objętym programem rodzinny kapitał opiekuńczy”?

Jeżeli jesteś rodzicem co najmniej dwójki dzieci, a począwszy od 1 stycznia 2022 tj. od wejścia w życie przepisów dotyczących rodzinnego kapitału opiekuńczego, przynajmniej jedno z twoich dzieci będzie w wieku od ukończenia 12. do 36. miesiąca życia, to wystarczy, że złożysz odpowiedni wniosek o świadczenie. Powyższe dotyczy także osób które przyjęły dziecko na wychowanie i wystąpiły do sądu z wnioskiem o jego adopcję.

4. Kiedy planowane jest wprowadzenie rodzinnego kapitału opiekuńczego”?

Regulacje dotyczące RKO wejdą w życie od 1 stycznia 2022 r.

 

5. Czy będzie odprowadzany podatek od tego świadczenia?

Rodzinny kapitał opiekuńczy będzie zwolniony z podatku.

 

6. Czy pieniądze z RKO mogę przeznaczyć na co tylko zechcę?

Rodzice sami będą decydowali na co  przeznaczyć kapitał, – czy na opłacenie żłobka lub niani czy samodzielną opiekę nad dzieckiem.

 

7. Czy rodzinny kapitał opiekuńczy będzie przyznawany w oparciu o kryterium dochodowe?

Rodzinny kapitał opiekuńczy będzie świadczeniem niezależnym od dochodów rodziny (brak kryterium dochodowego).

 

8. Czy mogę wybrać inny sposób wypłacania świadczenia? Czy w grę wchodzi jedynie 500 zł przez 24 miesiące lub 1000 zł przez 12 miesięcy?

Regulacje dotyczące rodzinnego kapitału opiekuńczego przewidują dwie opcje wypłaty tego świadczenia – albo wypłata w wysokości 500 zł przez okres 2 lat albo 1000 zł przez rok. To rodzic zdecyduje w której z tych dwóch wysokości będzie otrzymywać świadczenie. 

9. Czy z dniem ukończenia 36. miesiąca życia przez moje dziecko automatycznie tracę świadczenie?

Rodzinny kapitał opiekuńczy będzie przysługiwał od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko ukończyło 12. miesiąc życia, do ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dziecko ukończy 36. miesiąc życia.  Dla przykładu: na drugie dziecko w rodzinie, urodzone 15 stycznia 2022 r., rodzic będzie mógł uzyskać prawo do rodzinnego kapitału opiekuńczego w wysokości 500 zł miesięcznie za okres od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2025 r.

 

10. Czy rodzinny kapitał opiekuńczy będzie przysługiwał na dzieci urodzone przed wejściem w życie ustawy o rodzinnym kapitale opiekuńczym tj. przed 1 stycznia 2022 r.?

Tak. Prawo do rodzinnego kapitału opiekuńczego będzie przysługiwać także rodzicom na  drugie i kolejne dziecko, które ukończyło 12. miesiąc życia i nie ukończyło 36. miesiąca życia przed dniem 1 stycznia 2022 r.  Na takie dziecko rodzinny kapitał opiekuńczy będzie przysługiwał proporcjonalnie za okres od 1 stycznia 2022 r. do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dziecko kończy 36. miesiąc życia.

 

11. Czy muszę dodatkowo wnioskować o to świadczenie? Czy będzie ono wypłacane automatycznie na wszystkie dzieci (od drugiego) od 12. do 36. miesiąca życia?

Tak jak w przypadku świadczeń z programu „Rodzina 500+” czy „Dobry start”, aby uzyskać prawo do rodzinnego kapitału opiekuńczego konieczne będzie złożenie wniosku.

 

12. Jeżeli muszę wnioskować, to w jaki sposób? Elektronicznie?

Wnioski o rodzinny kapitał opiekuńczy będzie można złożyć wyłącznie online –  za pośrednictwem tych samych  kanałów elektronicznego wnioskowania co w przypadku programów „Rodzina 500+” i „Dobry start”, czyli za pośrednictwem portalu Empatia, PUE ZUS lub bankowości elektronicznej.

 

13. Jaki urząd/organ będzie się zajmował rozpatrywaniem wniosków i przyznawaniem rodzinnego kapitału opiekuńczego?

Przyjmowaniem wniosków o rodzinny kapitał opiekuńczy, ich rozpatrywaniem oraz wypłatą tego świadczenia będzie zajmował się Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

 

14. Czy stracę inne świadczenia, gdy dostanę rodzinny kapitał opiekuńczy?

Rodzinny kapitał opiekuńczy nie będzie miało wpływu na inne świadczenia na rzecz rodziny, takie jak świadczenie wychowawcze z Programu „Rodzina 500+”, świadczenie dobry start, świadczenia rodzinne czy świadczenia z funduszu alimentacyjnego. RKO nie będzie miało także wpływu na prawo do świadczeń z pomocy społecznej czy do dodatków mieszkaniowych.

 

15. Czy to świadczenie będzie wliczane do dochodu rodziny przy wnioskowaniu o inne świadczenia?

Rodzinny kapitał opiekuńczy nie będzie uwzględniany w dochodzie rodziny przy ustalaniu prawa do  innych zależnych od dochodu świadczeń rodzinnych, świadczeń z funduszu alimentacyjnego, świadczeń z pomocy społecznej czy dodatków mieszkaniowych. 

 

16. Czy rodzinny kapitał opiekuńczy będzie przysługiwał rodzicowi na drugie dziecko w sytuacji kiedy jego pierwsze dziecko jest już pełnoletnie?

Rodzinny kapitał opiekuńczy będzie w takiej sytuacji przysługiwać rodzicowi, bez względu na wiek dziecka pierwszego. Ustawowa definicja pierwszego dziecka oznacza bowiem najstarsze dziecko w rodzinie bez względu na jego wiek; w przypadku dzieci urodzonych tego samego dnia, miesiąca i roku, będących najstarszymi dziećmi w rodzinie, pierwsze dziecko oznacza jedno z tych dzieci wskazane przez matkę albo ojca.

 

17. Jak będą traktowane w rodzinach dzieci z poprzednich związków? Albo czy będę się mógł ubiegać o rodzinny kapitał opiekuńczy, jeśli moje pierwsze dziecko ze mną nie mieszka, ale mam drugie dziecko z innego związku? Jak to będzie wyglądać w patchworkowych rodzinach?

W przypadku tzw. rodzin patchworkowych, w skład rodziny (poza rodzicami i ich wspólnymi dziećmi) będą wchodziły także dzieci rodziców z  poprzednich związków, niezależnie od ich wieku i od tego czy  zamieszkują z rodzicem. Takie dzieci mogą jak najbardziej zostać uznane za pierwsze dziecko w rodzinie.

Wyjątek od powyższej zasady stanowią przypadki gdy rodzice nie będą mogli uwzględnić dziecka w rodzinie, gdyż: dziecko pozostaje pod opieką opiekuna prawnego, jest umieszczone w pieczy zastępczej, było umieszczone w pieczy zastępczej w dniu osiągania przez to dziecko pełnoletności, w stosunku do dziecka osoba ubiegająca się lub otrzymująca kapitał jest pozbawiona władzy rodzicielskiej, w stosunku do dziecka osoba ubiegająca się lub otrzymująca kapitał była pozbawiona władzy rodzicielskiej w dniu osiągania przez to dziecko pełnoletności.

Źródło:

https://www.gov.pl/web/rodzina/rodzinny-kapital-opiekunczy-pytania-i-odpowiedzi

https://biznes.interia.pl/finanse/news-nowe-swiadczenie-zus-bedzie-wyplacac-pieniadze-od-1-stycznia,nId,5706956

Zobacz również